Jerzy Turek – Życie, Kariera i Najważniejsze Role Polskiego Aktora

Jerzy Turek – Życie, Kariera i Najważniejsze Role Polskiego Aktora

10 September 2025

Jerzy Turek to jedna z tych postaci, które na długo zapadły w pamięć polskiej sceny teatralnej, filmowej i telewizyjnej. Urodzony w 1934 roku, związał swoje zawodowe życie głównie z Warszawą, współpracując z wieloma cenionymi teatrami. Aktorstwo rozpoczął w 1958 roku na deskach Teatru Ziemi Opolskiej, debiutując jako Teodor Rousseau w sztuce „Lato w Nohant” Jarosława Iwaszkiewicza. Po tym startowym kroku przeniósł się do Warszawy, gdzie można go było zobaczyć na scenach takich teatrów jak Syrena, Polski, Narodowy, Rozmaitości i Kwadrat. Jego naturalność i umiejętność nadania barwy nawet epizodycznym postaciom wyróżniały go spośród innych aktorów.

Filmografia Jerzego Turka – Najważniejsze Role i Produkcje

W bogatej filmografii Jerzego Turka znajdziemy wiele produkcji, które podbiły serca widzów i zdobyły uznanie krytyków. Pamiętasz może takie tytuły jak?

  • „Gangsterzy i filantropi” (1963, reż. Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski) – komedia, w której Turek zabłysnął charakterystyczną, komiczną rolą;
  • „Droga” (1973, reż. Sylwester Chęciński) – wcielił się w milicjanta Franio, postać pełną autentyczności;
  • „Złotopolscy” (1997–2010, reż. Radosław Piwowarski) – popularny serial, gdzie z wdziękiem grał listonosza Józefa;
  • Podróż za jeden uśmiech (1972) – film przygodowy, w którym Turek wcielił się w pamiętną postać, rozśmieszając i wzruszając kolejne pokolenia widzów;
  • „Kogel-mogel” (1988, reż. Roman Załuski) – ciepła i zabawna rola ojca Kasi Solskiej;
  • Nie lubię poniedziałku (1971) – kolejna z komediowych ról Turka, gdzie pokazał swój wyjątkowy talent do oddania codziennych sytuacji w sposób niedościgniony;
  • Nie ma mocnych (1974) – kontynuacja kultowego „Sami swoi”, gdzie aktor zagrał w znakomitej obsadzie;
  • Miś (1980) – kultowa komedia Stanisława Barei, w której Jerzy Turek zagrał niezapomnianą epizodyczną, lecz barwną rolę;
  • „Piekło i niebo” (1966, reż. Stanisław Różewicz) oraz serial „Dom” (1982–2000, reż. Jan Łomnicki) – różnorodne postaci, od działacza partyjnego po wujka Lermaszewskiego.

Choć Turek raczej grał role drugoplanowe, to właśnie one przyniosły mu uznanie – dzięki nim jego aktorstwo stało się synonimem realizmu i skromnej głębi. Czym dla Ciebie jest rola drugoplanowa? Czasem to właśnie ona tworzy magię całej historii.

Życie Prywatne Jerzego Turka – Trudności i Pasja do Sztuki

Za sukcesami scenicznymi Jerzego Turka kryło się życie pełne zarówno radości rodzinnych, jak i trudnych doświadczeń. Cenił sobie spokój domowego ogniska oraz bliskie więzi z bliskimi. Niestety, jednym z najboleśniejszych momentów było odejście syna Pawła w 1977 roku – strata, która mocno wpłynęła na jego życie i zdrowie.

Po tej tragedii aktor zmagał się z poważnymi chorobami, takimi jak udar mózgu i białaczka. Mimo to nie utracił ducha ani pasji do pracy artystycznej. Zawsze stosunkowo rzadko wypowiadał się o swoim życiu prywatnym, kierując się skromnością i dystansem do mediów. Fascynowały go literatura, muzyka i film, a w warszawskiej bohemie czuł się jak ryba w wodzie, choć nie rezygnował z zachowania powściągliwości i szacunku dla innych.

Kariera Jerzego Turka – Sukcesy i Wyróżnienia Aktora Drugoplanowego

Jerzy Turek konsekwentnie budował swoją karierę od końca lat 50. XX wieku, pokazując wszechstronność i solidny profesjonalizm zarówno na scenie teatralnej, jak i w filmie. Oprócz Teatru Ziemi Opolskiej, zagrał na scenach warszawskich teatrów – Syrena, Polski, Narodowy, Rozmaitości oraz Kwadrat. Szczególnie pamiętna pozostaje jego rola w spektaklu „Rozmowy przy wycinaniu lasu” w reżyserii Stanisława Tyma, gdzie razem z czołówką polskich aktorów pokazał swój autentyczny talent.

W filmach i serialach stworzył wiele niezapomnianych kreacji – od komedii po dramaty. Choć nie zdobywał licznych branżowych nagród, doceniono go w inny sposób: otrzymał Odznakę 1000-lecia Państwa Polskiego (1967) oraz Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2010). Te wyróżnienia doskonale pokazują, jak ważny był jego wkład w polską kulturę.

Ciekawostki o Jerzym Turku – Skromność i Profesjonalizm na Scenie

W świecie pełnym blasku i chęci bycia w centrum uwagi, Jerzy Turek słynął z wyjątkowej skromności i dystansu do sławy. Sam mówił o sobie „aktor użytkowy” – ktoś, kto woli role drugoplanowe, ale takie, które oddają codzienne doświadczenia widzów i dodają ekranowi autentyczności.

Koledzy z planu podkreślali jego punktualność, świetną pamięć tekstów i poczucie humoru, które potrafiło rozładować napięcie. Turek zawsze wybierał tło sceniczne zamiast pierwszego planu, ceniąc współpracę i harmonię zespołu ponad indywidualny błysk.

Jego życiowe trudności przełożyły się na emocjonalną szczerość i głębię kreacji, czyniąc z niego nieformalnego mentora dla wielu młodszych aktorów. Pomimo problemów zdrowotnych, nie przestawał pracować artystycznie aż do końca życia. Jerzy Turek zmarł 14 lutego 2010 roku, zostawiając po sobie bogate dziedzictwo i wiele niezapomnianych ról. A czy Ty masz swoją ulubioną postać stworzoną przez Jerzego Turka?

Filmografia

Filmy

  • Ryś, 2007
  • Gwiazdka w Złotopolicach, 1999
  • Rozmowy kontrolowane, 1991
  • Szwedzi w Warszawie, 1991
  • Goryl, czyli ostatnie zadanie..., 1989
  • Galimatias, czyli kogel-mogel II, 1989
  • I skrzypce przestały grać, 1988
  • Złodziej, 1988
  • Pożegnanie cesarzy, 1988
  • Kogel-mogel, 1988
  • Dekalog X, 1988
  • Jedenaste przykazanie, 1987
  • Opowieść Harleya, 1987
  • Dłużnicy śmierci, 1985
  • Wierna rzeka, 1983
  • Yokohama, 1981
  • Dziewczyna i chłopak, 1980
  • Polonia Restituta, 1980
  • Miś, 1980
  • Droga, 1980
  • Samosierra 1808, 1978
  • Koty to dranie, 1978
  • Palace Hotel, 1977
  • Hasło, 1976
  • Partita na instrument drewniany, 1975
  • Niespotykanie spokojny człowiek, 1975
  • Awans, 1974
  • Karuzela, 1974
  • Nie ma mocnych, 1974
  • Janosik, 1974
  • Kaprysy Łazarza, 1972
  • Zniszczyć pirata, 1972
  • Podróż za jeden uśmiech, 1972
  • Nie lubię poniedziałku, 1971
  • Milion za Laurę, 1971
  • Prawdzie w oczy, 1970
  • Epilog norymberski, 1970
  • Hydrozagadka, 1970
  • Legenda, 1970
  • Dzień oczyszczenia, 1969
  • Rzeczpospolita babska, 1969
  • Planeta Ziemia, 1968
  • Ja gorę!, 1967
  • Paryż - Warszawa bez wizy, 1967
  • Ktokolwiek wie..., 1966
  • Mocne uderzenie, 1966
  • Bariera, 1966
  • Piekło i niebo, 1966
  • Powrót doktora von Kniprode, 1965
  • Niekochana, 1965
  • Markiza de Pompadour, 1965
  • Zawsze w niedziele, 1965
  • Piwo, 1965
  • Trzy kroki po ziemi, 1965
  • Wyspa złoczyńców, 1965
  • Agnieszka 46, 1964
  • Liczę na wasze grzechy, 1963
  • Gdzie jest generał..., 1963
  • Daleka jest droga, 1963
  • Smarkula, 1963
  • Troje i las, 1962
  • Złoto, 1961
  • Tarpany, 1961
  • Kwiecień, 1961
  • Ludzie z pociągu, 1961
  • Krzyż walecznych, 1958
  • Eroica, 1957

Seriale

  • Złotopolscy, 1997 - 2010
  • Wszystkie pieniądze świata, 1999
  • Romantyczne podróże do Polski, 1998 - 1999
  • Pokój 107, 1997
  • Sukces..., 1995
  • Aby do świtu, 1992
  • Janka, 1989
  • Alternatywy 4, 1986 - 1987
  • Lato leśnych ludzi, 1984
  • Polonia Restituta, 1982
  • Doktor Murek, 1979
  • Lalka, 1977
  • Droga, 1973
  • Czterej pancerni i pies, 1966 - 1970
  • Barbara i Jan, 1964 - 1965

Miniseriale

  • As, 2002 - 2003
  • Paziowie, 1989
  • Ballada o Januszku, 1987
  • Żuraw i czapla, 1985
  • Trzy młyny, 1984
  • Popielec, 1982
  • W słońcu i w deszczu, 1979
  • Ślad na ziemi, 1978
  • Dziewczyna i chłopak, 1977
  • Żołnierze wolności (Soldaty svobody), 1977
  • Podróż za jeden uśmiech, 1971 - 1972
  • Wakacje z duchami, 1970 - 1971
  • Do przerwy 0:1, 1969
  • Kapitan Sowa na tropie, 1965
  • Podziemny front, 1965

Ten artykuł napisaliśmy z pomocą sztucznej inteligencji.

Powiązane filmy

Miś
Nie ma mocnych
Podróż za jeden uśmiech
Nie lubię poniedziałku
Udostępnij