Maciej Stuhr – Wybitny Polski Aktor Filmowy i Teatralny
17 September 2025
Jacek Poniedziałek to jeden z najwybitniejszych polskich aktorów teatralnych, filmowych i telewizyjnych, a jednocześnie utalentowany reżyser oraz tłumacz dramatów. Znany jest nie tylko ze swojego wszechstronnego dorobku artystycznego, ale także z odwagi podejmowania ważnych społecznych tematów. Urodził się w Krakowie, gdzie zaczynał swoją edukację i stawiał pierwsze kroki na artystycznej ścieżce. Choć początkowo interesowała go technika i uczęszczał do Technikum Łączności, życie potoczyło się inaczej – to spotkanie z Korą, legendą polskiej sceny muzycznej, skłoniło go do zmiany kierunku i podjęcia studiów aktorskich. W 1990 roku ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Krakowie i już niedługo potem zadebiutował na deskach Teatru im. Juliusza Słowackiego, co zapoczątkowało jego dynamiczną i pełną sukcesów karierę.
W latach 1992–1997 Jacek Poniedziałek był aktorem krakowskiego Starego Teatru, gdzie współpracował z wybitnymi twórcami, takimi jak Jerzy Grzegorzewski czy Krystian Lupa. Od 2008 roku związany jest z warszawskim Nowym Teatrem, gdzie łączy role aktora, reżysera i tłumacza. Jego inscenizacje to często odważne interpretacje znanych dzieł dramaturgii światowej, a jego aktorskie kreacje wyróżniają się głębią i wielowymiarowością, poruszając ważne społecznie tematy. Może zastanawiasz się, co sprawia, że jego spektakle tak silnie rezonują z widzami? To właśnie szczerość i nieustanne poszukiwanie prawdy na scenie.
Jacek Poniedziałek nie tylko gra, ale też reżyseruje i tłumaczy dramaty, co czyni go artystą wielowymiarowym. Zajmuje się adaptacjami dzieł takich autorów jak Sarah Kane, Tony Kushner, Tennessee Williams czy Bernard-Marie Koltès. Spektakle takie jak Szklana menażeria Tennessego Williamsa czy Kto się boi Virginii Woolf? Edwarda Albee’ego to naprawdę wyjątkowe przykłady jego pracy, które zdobyły uznanie zarówno krytyków, jak i publiczności. Jego tłumaczenia wyróżnia dbałość o zachowanie autentyczności i głębi psychologicznej postaci, co jest nie lada wyzwaniem – ale jak sam podkreśla, właśnie w tym tkwi magia teatru, prawda?
Choć Jacek Poniedziałek jest przede wszystkim kojarzony z teatrem, jego filmografia również robi wrażenie. Widzowie znają go m.in. z popularnych seriali takich jak M jak miłość i Na Wspólnej, które przyniosły mu szeroką rozpoznawalność. Na dużym ekranie pojawił się w takich filmach jak:
W Królestwie wcielił się w lidera paramilitarnego ugrupowania, pokazując zdolność do podejmowania skomplikowanych i wyrazistych ról. Ciekawostka: w 2023 roku zagrał także Macieja, teatralnego i kulinarnego krytyka w serialu Udar reżyserowanym przez Andrzeja Jakimowskiego. Krytycy chwalili go za autentyzm i głębię w kreacji – czy to nie dowód na to, że każdy kolejny projekt Potrafi wzbogacić jego warsztat?
W 2005 roku Jacek Poniedziałek otwarcie przyznał, że jest osobą homoseksualną, stając się jedną z najbardziej rozpoznawalnych postaci środowiska LGBT+ w Polsce. Przez 16 lat był związany z cenionym reżyserem Krzysztofem Warlikowskim. Choć ich związek się zakończył, pozostają w dobrych relacjach – co pokazuje, jak dojrzała może być przyjaźń po burzliwym romansie. Aktor nie ukrywał też swoich doświadczeń z seksoholizmem oraz terapii, która pomogła mu odzyskać równowagę. Jego szczerość i odwaga w mówieniu o własnych słabościach czynią go postacią, która inspiruje wielu do otwartości i szukania pomocy.
Mimo że miał trudności w relacjach z młodszymi partnerami, dziś ceni samotność jako źródło wolności i spokoju. Z humorem określa siebie jako „księżniczkę czekającą na księcia” – to świetny sposób na przełamanie stereotypów o mężczyznach w średnim wieku i pokazanie, że dystans do siebie jest ważny. A Ty? Czy czasem też nie warto spojrzeć na swoje życie z lekkim przymrużeniem oka?
Poza sceną Jacek Poniedziałek aktywnie wspiera prawa osób LGBTQ+, będąc ważnym głosem autentyczności i otwartości w polskiej kulturze. Jego bezkompromisowe podejście i szczerość w rozmowie o własnych błędach zachęcają do samoakceptacji i otwartości, co zyskuje mu sympatię nie tylko w środowiskach artystycznych, ale także wśród osób poszukujących inspiracji do rozwoju osobistego. Czyż nie każdy z nas potrzebuje czasem takiego przykładu odwagi?
Przez lata Poniedziałek zgromadził liczne nagrody za swoje wybitne role aktorskie i reżyserskie dokonania. W sezonie 2024/25 został uhonorowany prestiżową Nagrodą im. Aleksandra Zelwerowicza za rolę Szeli/Willy’ego Lomana w spektaklu W imię Jakuba S. przygotowanym dla Teatru Telewizji pod kierownictwem Pawła Demirskiego. To jedno z najbardziej znaczących wyróżnień w polskim teatrze, które tylko potwierdza jego pozycję jako jednego z najciekawszych i najbardziej zaangażowanych twórców współczesnej sceny.
Jacek słynie z ironii i samoświadomości, które często pokazuje podczas wywiadów i publicznych wystąpień. Był jednym z pierwszych polskich aktorów, którzy otwarcie przyznali się do swojej orientacji homoseksualnej, przełamując tabu i otwierając drzwi do większej swobody wyrażania siebie w środowisku artystycznym.
Jego zamiłowanie do tłumaczenia dramatów anglojęzycznych wyrasta z pasji do literatury teatralnej. Przekłady Jacka wyróżniają się dbałością o zachowanie autentyczności dialogów oraz psychologicznej głębi postaci, co doceniają zarówno reżyserzy, jak i widzowie. Dzięki temu spopularyzował w Polsce twórczość takich autorów jak Sarah Kane, Tony Kushner czy Tennessee Williams – a to przecież nie byle jaki wkład w kulturalną wymianę!
Poza sceną i planem filmowym aktywnie angażuje się w działania na rzecz praw człowieka i wolności obywatelskich, nie bojąc się brać udziału w żywych, i czasem kontrowersyjnych, debatach publicznych. Jego doświadczenia życiowe – zarówno te jasne, jak i trudniejsze – są dla niego źródłem twórczej energii, a otwartość na własne słabości czyni go postacią, która inspiruje wielu odbiorców.
Warto też dodać, że muzyka odgrywała w jego życiu kluczową rolę – to właśnie spotkanie z Korą zainspirowało go do wyboru drogi artystycznej. Do dzisiaj ceni sobie autentyczność zarówno w życiu prywatnym, jak i scenicznej ekspresji, pokazując, że prawda o sobie jest najważniejsza.
Ten artykuł napisaliśmy z pomocą sztucznej inteligencji.