Małgorzata Braunek to jedna z najważniejszych postaci polskiego kina i teatru przełomu XX i XXI wieku. Jej talent, niezwykła uroda oraz odwaga w podejmowaniu życiowych wyborów sprawiły, że zapisała się na stałe w historii rodzimej kultury. Urodziła się 30 stycznia 1947 roku w Szamotułach, a fascynacja aktorstwem towarzyszyła jej niemal od najmłodszych lat. Z pasją dążyła do świata sztuki, co zaowocowało podjęciem nauki w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Choć nie ukończyła studiów, szybko zdobyła szacunek w środowisku i znalazła się w czołówce aktorek swojego pokolenia.
Jej filmowa przygoda rozpoczęła się pod koniec lat 60., gdy zadebiutowała w etiudzie Przechodnie (1966). Następne role w Żywocie Mateusza (1967, reż. Witold Leszczyński) oraz Skoku (1967, reż. Kazimierz Kutz) umocniły jej pozycję na polskiej scenie filmowej. Przełomowym momentem stała się rola w Polowaniu na muchy (1969, reż. Andrzej Wajda), która przyniosła jej szeroką popularność – czy można wyobrazić sobie polskie kino bez tego filmu?
Współpracowała z najwybitniejszymi reżyserami polskiego kina, takimi jak Andrzej Wajda czy Andrzej Żuławski. Wśród filmów, które ukazały jej talent do ról złożonych psychologicznie, warto wymienić Trzecią część nocy (1971) oraz Diabła (1972). To właśnie tam pokazała, że potrafi tchnąć życie w najbardziej skomplikowane postaci.
Jedną z najbardziej rozpoznawalnych kreacji stała się Oleńka Billewiczówna w filmie Potop (1974, reż. Jerzy Hoffman). Ta rola uczyniła z niej prawdziwą ikonę polskiej kultury popularnej. Nie ograniczała się jednak do kina – na scenie teatralnej także zdobyła uznanie, współpracując m.in. z Teatrem Narodowym w Warszawie między 1972 a 1975 rokiem.
Pod koniec życia wróciła na ekran w filmie Tulipany (2004, reż. Jacek Borcuch). Jej kariera to nie tylko kino i teatr – była również aktywna w telewizji oraz zaangażowana w edukację i duchowość. Zmarła 23 czerwca 2014 roku, pozostawiając po sobie trwały ślad w polskiej kulturze. Czy zdarzyło Ci się kiedyś natknąć na jej filmy i pomyśleć, jak bardzo zmieniła oblicze polskiego aktorstwa?
Życie osobiste Małgorzaty Braunek było pełne zwrotów akcji i głębokich przeżyć. W młodości była związana z reżyserem Andrzejem Żuławskim – ich relacja była niczym artystyczna symfonia, pełna pasji i emocji. Po rozstaniu znalazła spokój u boku malarza Andrzeja Krajewskiego, z którym miała córkę Orinę.
W latach 70. rozpoczęła duchową podróż, angażując się w praktykę zen oraz popularyzację buddyzmu w Polsce. Podróże do Indii i Nepalu sprzyjały pogłębianiu jej medytacyjnych praktyk i rozwojowi osobistemu. Co ciekawe, prowadziła też działalność dobroczynną i aktywistyczną – skupiała się na prawach człowieka, ochronie zwierząt i wsparciu hospicyjnym, pokazując, że sztuka może iść w parze z troską o innych.
Choć rzadko pojawiała się w mediach, konsekwentnie realizowała własne wartości. Po długiej walce z chorobą nowotworową odeszła w 2014 roku. Na jej grobie widnieje napis: „Nie umrę / Nigdzie nie odejdę / Ale nie pytaj mnie o nic / Nie odpowiem” – słowa pełne spokoju i głębi, które wciąż skłaniają do refleksji nad życiem i przemijaniem. A Ty? Jak odbierasz tę niezwykłą filozofię?
Małgorzata Braunek była wielokrotnie doceniana zarówno w świecie filmu, teatru, jak i telewizji. Już na początku lat 70. zdobywała nagrody i uznanie za role w Polowaniu na muchy oraz Żywocie Mateusza. Jej współpraca z Andrzejem Żuławskim potwierdziła, że jest jedną z najbardziej wszechstronnych aktorek tamtego okresu.
Rola Oleńki w Potopie ugruntowała jej status gwiazdy, natomiast w telewizji zwróciła na siebie uwagę jako Izabella Łęcka w serialu Lalka (1977).
Otrzymała tytuł „Gwiazdy Sezonu Filmowego” na Lubuskim Lecie Filmowym w 1970 i 1975 roku. Po latach, za rolę w Tulipanach (2004), zdobyła Polską Nagrodę Filmową Orzeł dla najlepszej drugoplanowej roli kobiecej (2005). W 2011 roku została uhonorowana Wiktorem dla Aktora Telewizyjnego Roku, a także odznaczona Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis” oraz Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za całokształt twórczości i działalność społeczną.
Była także aktywną członkinią Polskiej Akademii Filmowej i angażowała się w edukację oraz popularyzację duchowości. Jej sukces to dowód, że połączenie talentu i pasji prowadzi do prawdziwej legendy.
Małgorzata Braunek była jedną z pierwszych polskich artystek, które publicznie przyznały się do praktykowania buddyzmu zen – to odważne wyznanie wywołało szerokie zainteresowanie i dyskusje w kraju. Jako nauczycielka zen i zwierzchniczka Związku Buddyjskiego „Kanzeon” odegrała kluczową rolę w rozwoju duchowości w Polsce.
Regularnie podróżowała do Indii, Nepalu i Afganistanu, czerpiąc z tych wypraw inspirację do pogłębiania praktyk medytacyjnych i osobistego rozwoju. Jej zaangażowanie w działania na rzecz współczucia, wsparcia osób chorych i umierających uczyniły ją postacią szanowaną zarówno w kręgach duchowych, jak i medycznych.
W środowisku artystycznym wyróżniała się poszukiwaniem autentyczności i głębi. Po powrocie do kina wybierała projekty zgodne z własnymi wartościami, inspirując młodsze pokolenia aktorów do szczerości i prawdy artystycznej. Zmarła 23 czerwca 2014 roku, a jej życie i twórczość pozostają ważnym składnikiem polskiego dziedzictwa kulturowego i duchowego. A Ty, jakie filmy z jej udziałem najbardziej zapadły Ci w pamięć?
Ten artykuł napisaliśmy z pomocą sztucznej inteligencji.
Jadwiga Jankowska-Cieślak – Życie i Kariera Wybitnej Polskiej Aktorki
21 October 2025
Anna Dymna – Wybitna Polska Aktorka i Działaczka Społeczna
21 October 2025
Małgorzata Braunek – Wybitna Aktorka i Ikona Polskiego Kina
21 October 2025
