Ewa Szykulska – Biografia, Kariera i Najważniejsze Role Aktorskie
20 October 2025
Krystyna Feldman to wybitna polska aktorka teatralna i filmowa, której artystyczna kariera rozciągała się na ponad osiem dekad. Pochodząc z rodziny o bogatych tradycjach artystycznych, od najmłodszych lat była związana z teatrem i muzyką. Swoje pierwsze kroki na scenie stawiała we Lwowie tuż przed wybuchem II wojny światowej. W późniejszych latach wojny i po niej, jej niezwykła elastyczność artystyczna pozwoliła jej pracować w wielu miastach – od Katowic, przez Szczecin, aż po Poznań. Już na początku kariery wyróżniała się umiejętnością odgrywania ról charakterystycznych, zarówno męskich, jak i kobiecych.
Debiut filmowy Krystyny Feldman miał miejsce w filmie Celuloza (1953) w reżyserii Jerzego Kawalerowicza. Choć w większości swojej kariery wybierała role drugoplanowe lub epizodyczne, potrafiła zapadać w pamięć widzom, czego dowodem są kreacje w takich filmach jak Godziny (1955), Wolne miasto (1958) czy Mansarda (1963). Szczególne znaczenie miało jej pojawienie się w filmie Ogniem i mieczem (1999) Jerzego Hoffmana, które przybliżyło ją młodszej widowni.
Jednak to rola Nikifora w filmie Mój Nikifor (2004) w reżyserii Krzysztofa Krauzego stała się jej artystycznym przełomem i prawdziwym symbolem. Za tę kreację zdobyła liczne nagrody zarówno w Polsce, jak i za granicą. A czy pamiętasz Babkę Malinę z serialu Świat według Kiepskich? To właśnie ona przyniosła jej szeroką popularność wśród telewidzów, pokazując, jak różnorodna potrafiła być jako aktorka.
W swojej długiej karierze współpracowała z wybitnymi reżyserami teatralnymi i filmowymi, takimi jak Kazimierz Dejmek, Krzysztof Warlikowski czy Jacek Bromski. Pojawiła się także w filmach To ja, złodziej (2000), Dublerzy (2006) oraz Ryś (2007).
Życie prywatne Krystyny Feldman było przepełnione głębokimi emocjami i niecodziennymi wyborami. Najważniejszym jej związkiem była długoletnia, choć nieformalna relacja ze Stanisławem Brylińskim – wybitnym reżyserem i aktorem. Dbając o niego w chwili choroby, dała świadectwo prawdziwej lojalności i oddania. Była też blisko związana z pisarzem Romanem Bratnym, co pokazywało jej silne cechy charakteru – autentyczność, wolność i szczerość.
Choć była głęboko wierzącą katoliczką, zachowywała dystans wobec kościelnego formalizmu. Jej życie cechowała prostota i skromność – nie posiadała nawet podstawowych sprzętów domowych, świadomie unikając luksusów. Znana była z dyscypliny, oszczędności, a także poczucia humoru, które potrafiło przełamać każdą powagę. Jak myślisz, czy właśnie taka równowaga między powagą a ciepłem pozwalała jej inspirować innych i pozostawać postacią ponadczasową?
Kariera Krystyny Feldman rozpoczęła się przed II wojną światową. Jej wszechstronność pozwalała jej tworzyć bohaterów zarówno kobiecych, jak i męskich, często przedstawiając postacie ludzi z niższym statusem społecznym – praczki, sprzątaczki czy innych „zwykłych” osób. Pracowała w znaczących teatrach w Katowicach, Szczecinie, Opolu, Nowej Hucie, Łodzi, aż w końcu w Poznaniu.
Najważniejszym wyróżnieniem w jej karierze była rola Nikifora w Mój Nikifor (2004). Za tę rolę otrzymała m.in. Orła Polskiej Akademii Filmowej oraz Złote Lwy na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, a także szereg nagród na międzynarodowych festiwalach. Za role w To ja, złodziej czy wyróżnienia na festiwalu Prowincjonalia także była wielokrotnie doceniana. Dodatkowo odebrała prestiżowe odznaczenia państwowe – w tym Srebrny Krzyż Zasługi oraz tytuł Zasłużonego Działacza Kultury.
Feldman stała się ikoną polskiego aktorstwa, zwłaszcza ról charakterystycznych. Zarówno w teatrze, jak i w filmie czy telewizji, jej praca była prawdziwym rzemiosłem – zawsze stawiała na emocjonalną prawdę i dbałość o detale w swoich kreacjach.
Krystyna Feldman słynęła z wyjątkowego dystansu do samej siebie i pogodnego podejścia do życia. Potrafiła przekuć sukcesy i porażki w cenne doświadczenia. Przypomnijmy jej słynne słowa o Nikiforze: „Nikifora nie wolno grać. Nikiforem trzeba być”. To podejście, niemal ascetyczne w swojej prostocie, uczyniło ją jedną z najwybitniejszych postaci polskiego kina.
Pomimo światowej sławy, Feldman ceniła sobie skromność i minimalizm. Była jedną z nielicznych polskich aktorek, które odważyły się grać role męskie, co tylko potwierdzało jej talent i profesjonalizm. Wielu fanów zaskoczyła, gdy zobaczyło ją w komediowym serialu – a jednak potrafiła z wdziękiem łączyć powagę z humorem.
Była także zaangażowana społecznie i kulturalnie, inspirując młodsze pokolenia aktorów. Jako miłośniczka literatury i podróży, nigdy nie stawiała się ponad innych – zawsze była rzemieślnikiem swojej sztuki. Jej charakterystyczne poczucie humoru często rozładowywało napięcie podczas prób i na planach filmowych.
Krystyna Feldman zmarła 24 stycznia 2007 roku w Poznaniu, zostawiając po sobie bogate dziedzictwo i niezapomniane kreacje, które na stałe zapisały się w historii polskiego teatru i kina.
Ten artykuł napisaliśmy z pomocą sztucznej inteligencji.