Elżbieta Czyżewska – życiorys i filmografia

Elżbieta Czyżewska – życiorys i filmografia

14 August 2024

Elżbieta Czyżewska, nazywana często "polską Marilyn Monroe" oraz "Cybulskim w spódnicy", była jedną z najbardziej utalentowanych i rozpoznawalnych aktorek polskiego kina lat sześćdziesiątych. Urodziła się 14 maja 1938 roku w Warszawie i tam też ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w 1960 roku. Jej debiut teatralny miał miejsce w Teatrze Dramatycznym w Warszawie, gdzie zdobyła uznanie za rolę Soni w sztuce Płatonow w reżyserii Jerzego Jarockiego.

Czyżewska zyskała ogromną popularność dzięki swoim rolom w filmach takich jak Giuseppe w Warszawie (1964, reż. Stanisław Lenartowicz) oraz Żona dla Australijczyka (1963, reż. Stanisław Bareja). Jej zmysłowość i talent aktorski przyciągały uwagę zarówno widzów, jak i krytyków. W 1965 roku wyszła za mąż za amerykańskiego dziennikarza Davida Halberstama, co wpłynęło na jej decyzję o emigracji do Stanów Zjednoczonych.

Po przeprowadzce do Nowego Jorku, Czyżewska kontynuowała swoją karierę aktorską, występując głównie w teatrach off-Broadway. Choć nie zdobyła tam takiej sławy jak w Polsce, zagrała kilka interesujących ról, które przyniosły jej uznanie wśród amerykańskiej publiczności. W 1981 roku, po raz pierwszy od emigracji, wróciła do Polski, gdzie została entuzjastycznie przyjęta.

Życie prywatne Elżbieta Czyżewska

Elżbieta Czyżewska była osobą, której życie prywatne często splatało się z jej karierą zawodową. W 1965 roku wyszła za mąż za amerykańskiego dziennikarza Davida Halberstama, co było jednym z powodów jej emigracji do Stanów Zjednoczonych. Para zamieszkała w Nowym Jorku, gdzie Czyżewska próbowała kontynuować swoją karierę aktorską. Niestety, jej małżeństwo z Halberstamem nie przetrwało próby czasu i zakończyło się rozwodem.

W Stanach Zjednoczonych Czyżewska zmagała się z wieloma trudnościami. Bariera językowa i różnice kulturowe sprawiły, że nie była w stanie osiągnąć takiej samej sławy jak w Polsce. Mimo to, zagrała w kilku produkcjach teatralnych, które przyniosły jej uznanie. Wystąpiła m.in. w sztuce Crowbar, za którą w 1990 roku otrzymała nagrodę Obie dla najlepszej aktorki.

W 1981 roku, po raz pierwszy od emigracji, Czyżewska wróciła do Polski. Był to dla niej emocjonalny powrót, który spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem ze strony polskiej publiczności. Pomimo trudności, jakie napotkała na swojej drodze, Czyżewska zawsze była oddana swojej pasji i kontynuowała pracę jako aktorka do końca swojego życia.

Elżbieta Czyżewska zmarła 17 czerwca 2010 roku w Nowym Jorku, pozostawiając po sobie niezapomniane role filmowe i teatralne, które na zawsze wpisały się w historię polskiego kina.

Kariera i nagrody Elżbieta Czyżewska

Elżbieta Czyżewska rozpoczęła swoją karierę aktorską w Polsce, gdzie szybko zyskała miano jednej z najzdolniejszych aktorek swojego pokolenia. Jej debiut teatralny miał miejsce w Teatrze Dramatycznym w Warszawie, gdzie zagrała rolę Soni w sztuce Płatonow. W 1962 roku otrzymała nagrodę II stopnia za tę rolę na Festiwalu Sztuk Rosyjskich i Radzieckich w Katowicach.

W kolejnych latach Czyżewska zdobyła liczne nagrody i wyróżnienia. W 1963 roku otrzymała Srebrną Maskę w plebiscycie "Expressu Wieczornego" na najpopularniejszych aktorów telewizyjnych, a rok później ponownie zdobyła tę nagrodę. W 1965 roku została uhonorowana Złotą Maską, co potwierdziło jej status jako jednej z najpopularniejszych aktorek w Polsce.

Po emigracji do Stanów Zjednoczonych, Czyżewska kontynuowała swoją karierę, występując głównie w teatrach off-Broadway. W 1990 roku otrzymała nagrodę Obie dla najlepszej aktorki za rolę w sztuce Crowbar. W 2003 roku jej wkład w polską kulturę został uhonorowany odciskiem dłoni na Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach.

Elżbieta Czyżewska była również inspiracją dla wielu artystów. Była bohaterką jednoaktówki Elżbieta Erased, która była częścią spektaklu Trzy przypadki wygnania. Jej życie i kariera były pełne wzlotów i upadków, ale jej talent i pasja do aktorstwa pozostawiły trwały ślad w historii polskiego i światowego kina.

Ciekawostki Elżbieta Czyżewska

Elżbieta Czyżewska była postacią pełną kontrastów i ciekawostek. Mimo że była jedną z najbardziej utalentowanych aktorek swojego pokolenia, jej życie prywatne było pełne trudności i wyzwań. Po emigracji do Stanów Zjednoczonych, Czyżewska musiała zmierzyć się z barierą językową i różnicami kulturowymi, co utrudniało jej karierę aktorską.

Jednym z ciekawszych aspektów jej życia była inspiracja, jaką stanowiła dla innych artystów. Była bohaterką jednoaktówki Elżbieta Erased, która była częścią spektaklu Trzy przypadki wygnania. Jej życie i kariera były pełne wzlotów i upadków, ale jej talent i pasja do aktorstwa pozostawiły trwały ślad w historii polskiego i światowego kina.

W 2003 roku Czyżewska została uhonorowana odciskiem dłoni na Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach, co było wyrazem uznania dla jej wkładu w polską kulturę. Pomimo trudności, jakie napotkała na swojej drodze, Czyżewska zawsze była oddana swojej pasji i kontynuowała pracę jako aktorka do końca swojego życia.

Filmografia

Filmy:

  • Głodne duchy (The Hungry Ghosts), 2009, reż. Michael Imperioli
  • June Weddings, 2007, reż. Barbara Hammond
  • S@motność w sieci, 2006, reż. Witold Adamek
  • Szczęście (Happiness), 2006, reż. Sophie Barthes
  • Redmond/Why Don't I Go To The Movies, 2001
  • Exiles in New York, 2000
  • Hunters in the Snow (Heimkehr der Jäger), 2000, reż. Michael Kreihsl
  • Już nadchodzi (Coming Soon), 1998, reż. Colette Burson
  • O.K. Garage, 1998, reż. Brandon Cole
  • I Love You, I Love You Not, 1996, reż. Billy Hopkins
  • Charms Zwischenfälle, 1996, reż. Michael Kreishl
  • Szczur, 1994, reż. Jan Łomnicki
  • XXXtasy: Two Days in the Life of a Saint, 1994, reż. Myra Paci
  • Tinian, 1994
  • Pocałunek przed śmiercią (A Kiss Before Dying), 1991, reż. James Dearden
  • Sprzedawca cadillaków (Cadillac Man), 1990, reż. Roger Donaldson
  • Voices From Sandover, 1990, reż. Joan Darling
  • A Licensed Liberty, 1990, reż. Michael Kreihsl
  • Pozytywka (Music Box), 1989, reż. Costa-Gavras
  • Przykra niespodzianka (Rude Awakening), 1989, reż. David Greenwalt,Aaron Russo
  • Niewłaściwe miejsce (Misplaced), 1989, reż. Louis Yansen
  • Stracone lata (Running on Empty), 1988, reż. Sidney Lumet
  • Kocham kino, 1987, reż. Piotr Łazarkiewicz
  • Odwet, 1982, reż. Tomasz Zygadło
  • Limuzyna Daimler-Benz, 1981, reż. Filip Bajon
  • Debiutantka, 1981, reż. Barbara Sass
  • Krąg pierwszy (Den første kreds), 1973, reż. Aleksander Ford
  • Putney Swope, 1969, reż. Robert Downey Sr.
  • Wszystko na sprzedaż, 1968, reż. Andrzej Wajda
  • Małżeństwo z rozsądku, 1966, reż. Stanisław Bareja
  • Niekochana, 1965, reż. Janusz Nasfeter
  • Święta wojna, 1965, reż. Julian Dziedzina
  • Walkower, 1965, reż. Jerzy Skolimowski
  • Rysopis, 1964, reż. Jerzy Skolimowski
  • Rękopis znaleziony w Saragossie, 1964, reż. Wojciech Has
  • Giuseppe w Warszawie, 1964, reż. Stanisław Lenartowicz
  • Obok prawdy, 1964, reż. Janusz Weychert
  • Przerwany lot, 1964, reż. Leonard Buczkowski
  • Pierwszy dzień wolności, 1964, reż. Aleksander Ford
  • Gdzie jest generał..., 1963, reż. Tadeusz Chmielewski
  • Żona dla Australijczyka, 1963, reż. Stanisław Bareja
  • Godzina pąsowej róży, 1963, reż. Halina Bielińska
  • Milczenie, 1963, reż. Kazimierz Kutz
  • Pasażerka, 1963, reż. Andrzej Munk,Witold Lesiewicz
  • Dom bez okien, 1962, reż. Stanisław Jędryka
  • Dziewczyna z dobrego domu, 1962, reż. Antoni Bohdziewicz
  • Pistolet typu "Walter P-38", 1962, reż. Edward Etler
  • Zaduszki, 1961, reż. Tadeusz Konwicki
  • Złoto, 1961, reż. Wojciech Has
  • Zuzanna i chłopcy, 1961, reż. Stanisław Możdżeński
  • Erotyk, 1961, reż. Jerzy Skolimowski
  • Mąż swojej żony, 1960, reż. Stanisław Bareja
  • Hamleś, 1960, reż. Jerzy Skolimowski
  • Śmierć i dziewczyna, 1960, reż. Wojciech Solarz
  • Warszawa Główna, 1958, reż. Jan Łomnicki

Seriale:

  • S@motność w sieci, 2006
  • Kapitan Sowa na tropie, 1965

Ten artykuł napisaliśmy z pomocą sztucznej inteligencji.

Udostępnij